Astronomiczna wiosna w tym roku rozpocznie się w sobotę 20 marca. Tego dnia Słońce przejdzie przez punkt  Barana, jest to jeden z dwóch punktów, w których

przecina się ekliptyka i równik niebieski. Kiedy to następuje, mamy do czynienia z równonocą wiosenną. Po tym zjawisku Słońce przez kolejne pół roku oświetla mocnej półkulę północną. Podczas trwania astronomicznej wiosny dzień jest coraz dłużej, aż do przesilenia letniego, czyli momentu maksymalnego wychylenia osi obrotu Ziemi w kierunku Słońca. W 2021 roku astronomiczna wiosna skończy się 21 czerwca.

Pierwsze oznaki wiosny w przyrodzie. Jak las szykuje się do wiosny?    Kliknij!

Wiosna wśród ptaków

Głuszec - okres godowy trwa od marca do maja w górach. Wieczorem samiec zajmuje drzewo (tzw. zapady) w ustronnym miejscu, na którym rano rozpoczyna zrytualizowane  toki. Rozkłada wachlarzowato ogon, wyciąga głowę i stroszy skrzydła. Wydaje niezbyt donośny odgłos składający się z czterech (wyjątkowo z trzech – bez korkowania) części (fraz). Kolejne frazy noszą następujące nazwy: klapanie, trelowanie, korkowanie (odbój) i szlifowanie. Pieśń godowa złożona z 4 następujących po sobie części tworzy spójną całość, powtarzaną o poranku nawet 200 razy. Klapanie, powtarzane 5–15 razy, przypomina stukot kastanietów lub uderzających dwóch kijów o siebie, podobnie do odległego klekotu bocianów. Korkowanie – ton główny – jest silnym, pojedynczym tonem, którego nazwa wzięła się od podobieństwa do odgłosu otwierania zakorkowanej butelki. Podczas szlifowania, o dźwięku ostrzonej o kamień kosy, trwającego od 1 do 1,5 sekundy ptak przestaje reagować na bodźce zewnętrzne – głuchnie, stąd nazwa gatunku. Nie jest dokładnie znana przyczyna głuchnięcia – istnieją trzy główne hipotezy: zamykanie kanału słuchowego przez kości żuchwy (w trakcie wykonywania tej frazy ptak ma wysoko podniesioną głowę), zagłuszanie innych dźwięków przez głośny, szeleszczący ton szlifowania lub wyjątkowe podniecenie samca powodujące ignorowanie przez niego bodźców zewnętrznych. Fakt głuchnięcia był wykorzystywany do podchodzenia głuszca podczas polowań na bliskie odległości.

W kolejnych częściach toków słyszy dobrze i przy najmniejszym zaniepokojeniu odlatuje. Gdy pojawia się samica wodzona pieśnią miłosną, podniecone samce zaczynają ze sobą walczyć – skaczą naprzeciw siebie, podobnie jak koguty domowe, i atakują się dziobami i silnymi pazurami. Kopulacja odbywa się na ziemi, na którą samiec zlatuje po wschodzie słońca. Zwycięzca z walki pokrywa kilka kur i jest to dla niego koniec zalotów i ojcowskich obowiązków. Zatem podobnie jak u cietrzewi, głuszce nie łączą się w pary. Trofeum myśliwskie w postaci ogona nosi nazwę wachlarza.

Głuszec - klapanie, trelowanie, korkowanie i szlifowanie     Kliknij!

Głuszce z Leżajska podbijają Polskę                                        Kliknij!